چگونه گناه نکنیم
#دستورالعمل_کلی_ترک_گناه
#قسمت_دوم
اندیشیدن درباره مرگ و عواقب گناه
اگر آدمی به هنگام گناه به این موضوع توجه کند که ممکن است در همان حال، مرگ او فرار سد، آیا باز تمرّد و سرپیچی و عصیان خواهد کرد؟!
مشکل عمده مجرمان و خطاکاران این است که نسبت به مرگ و عواقب اعمال ناشایست، معرفت و یقین شایسته ای کسب نکردهاند.
آیا محبتی در پی میآید، برای دست کشیدن از گناه و رو آوردن به طاعت، کافی نیست؟!
«حَتَّی إِذا جاءَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قالَ رَبِّ ارْجِعُونِ. لَعَلِّی أَعْمَلُ صالِحاً فِیما تَرَکْتُ…» ؛(مؤمنون، آیات 99 و 100.)؛ «وقتی که مرگ گنهکار فرا میرسد، میگوید: خدایا مرا به دنیا بازگردان. شاید با اعمال شایسته کارهای بد خویش را جبران کنم…».
یاد مرگ دل را از تعلق به شهوات جدا میسازد و انسان را از گناه و فکر گناه باز میدارد آنچه که بسیار مهم است این است که؛
اولاً این فکر هر روز و مستدام باشد اگر شبانهروزی نیم ساعت باشد کافی است.
ثانیاً در مکان خلوتی باشد مخصوصاً اگر آن مکان خلوت خود محیط قبرستان باشد به هر گونه که این فکر در مرگ با جان عجین شود و باور دل گردد بسیار مطلوب است.
مثلاً یکی از کیفیتهای فکر در مرگ را یکی از بزرگان چنین میفرمود: تمام خاطرات تلخ و شیرین گذشته را در حد امکان مثل یک فیلم از ذهن بگذراند و به خود بباوراند که همه اینها گذشت و چند روز باقی مانده عمر هم میگذرد لحظات جان دادن، وقتی که خویشان و نزدیکان را رها میسازد و از تمام تلخ و شیرینیها وداع میکند و… همه و همه را به خوبی تأمل کند تا دل بلرزند و چشم بگرید.
امیرالمؤمنین علی(علیهالسلام) فرمود: به راستی و حقیقت که این نفس (انسانی) پیوسته و مرتب به بدی امر میکند در نتیجه هر کس آن را به خود واگذارد (و به کاری نگمارد) نفس او را به سمت گناهان میکشاند.
امیرالمؤمنین علی(علیهالسلام) فرمود: یاد کنید (مرگ را) در هم کوبنده لذات را و تیره و تلخ کننده شهوات را و دعوت کننده جداییها را».
خداوند در اولین سوره نازل شده بر پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آ له، پیش از این که ثواب بهشت یا عذاب جهنم صحبتی به میان آید، مردم را به حضور خدا و آگاهی او به اعمال بندگان توجه میدهد: «أ لَمْ یَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ یَری»(علق، آیه 14) «آیا انسان ندانست که خداوند (همه اعمالش را) میبیند؟!» آیا انسانی که با حضور دیگران از ارتکاب بسیاری از گناهان پرهیز مینمایند اگر خود را در حضور خالق هستی بدانند، این امر سبب نمیشود که خود را به گناه آلوده نکند؟!
تقویت محبت و ارادت قلبی نسبت به خداوند بزرگ
با دقت در رسالت و سیره انبیاء - این قافله سالاران کاروان بشریت - پی میبریم ایشان واسطه محبت الهی بودهاند.
امام سجاد علیهالسلام نقل میفرمایند که خداوند به موسی کلیم وحی کرد: «موسی! کاری کن که آفریده های من، مرا دوست بدارند و خلق را محبوب من ساز!»
حضرت موسی علیهالسلام پرسید: «پروردگار من! چگونه این کار را انجام دهم؟ فرمود: نعمتهای ظاهری و باطنی مرا به یادشان آور!». (علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 2 (کتاب العلم)، ص 4، چاپ بیروت.)
وقتی مردم نسبت به نعمتهای مادی و معنوی معرفت پیدا کنند، محبت نهفته ایشان به خداوند روزی دهنده و نعمت رسان، بیدار میشود. وقتی محبت درونی برانگیخته شد، مردم مطیع خدا میگردند. آنگاه که مطیع شدند، نه تنها گرد گناه نمیگردند بلکه به این وسیله محبوب خدا نیز میشوند.
آن که به جای محبت الهی، علاقهها و تعلقهای کم ارزش و ناپایدار در دلش رسوخ کرده، از هیچ خطایی در امان نیست. هر فریبایی، چشم و گوش و دلش را خواهد ربود و صبر و تحمل نخواهد کرد.
اما آن که دلش را مالامال از حب خداوند ساخته، اگر با گناهی روبرو شود، یوسف وار خفت زندان را از ارتکاب گناه، دوستتر خواهد داشت. (یوسف (12)، آیه 33) «یوسف گفت: پروردگارا: زندان نزد من محبوبتر است از آنچه اینها مرا به سوی آن میخوانند…».
به بیان پیشوای صادق، کسی که با اظهار محبت خداوند، گناه میورزد، باید در دوستی و محبت خود، تجدیدنظر کند.
تعصی الله وانت تظهر حبه هذا لعمرک فی الفعال بدیع لو کان حبک صادقاً لاطعته ان المحب لمن یحب مطیع (؛علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 47، ص 24، چاپ بیروت.)
ترجمه : طاعت و فرمان خدا را فرو میگذاری در حالی که تظاهر به دوستیاش میکنی؟به جان خودت سوگند که این کاری عجیب است.اگر دوستی تو راستین باشد حتماً او را اطاعت خواهی کرد.زیرا محبّ، پیوسته مطیع محبوب خویش است.
امام، به این وسیله میفرمایند: «محال است که خداوند را معصیت کنم، زیرا او را دوست دارم».
یکی از کیفیتهای فکر در مرگ را یکی از بزرگان چنین میفرمود: تمام خاطرات تلخ و شیرین گذشته را در حد امکان مثل یک فیلم از ذهن بگذراند و به خود بباوراند که همه اینها گذشت و چند روز باقی مانده عمر هم میگذرد لحظات جان دادن، وقتی که خویشان و نزدیکان را رها میسازد و از تمام تلخ و شیرینیها وداع میکند و… همه و همه را به خوبی تأمل کند تا دل بلرزند و چشم بگرید.
http://www.masaf.ir